در قراردادهای مشارکت در ساخت، یکی از مهم‌ترین و در عین حال حساس‌ترین بخش‌ها، موضوع “لیست متریال” یا همان مصالح و تجهیزات مورد استفاده در پروژه است. این فهرست نه‌تنها تعیین‌کننده کیفیت نهایی سازه است، بلکه به‌طور مستقیم بر هزینه‌ها، زمان‌بندی و میزان رضایت طرفین قرارداد اثرگذار است. بسیاری از اختلافات رایج بین مالک و سازنده نیز از همین ناحیه ناشی می‌شود؛ زمانی‌که کیفیت مصالح یا برند مورد استفاده با آن‌چه در ابتدا توافق شده همخوانی ندارد، یا به‌خاطر عدم وجود شفافیت در لیست، جای تفسیر و سوءبرداشت برای طرفین باقی می‌ماند.

لیست متریال مشخص می‌کند که سازنده باید از چه برند یا کیفیتی برای اقلامی مانند کاشی، سرامیک، شیرآلات، درب و پنجره، آسانسور، سیستم گرمایشی، کابینت، کف‌پوش و سایر موارد استفاده کند. نبود این لیست در قرارداد، به سازنده اختیار زیادی در انتخاب مصالح می‌دهد که در برخی موارد ممکن است به استفاده از اقلام ارزان‌تر و بی‌کیفیت منجر شود. این در حالی‌ست که مالک تصور یک ساختمان با کیفیت بالا و مصالح درجه‌یک را دارد. بنابراین وجود یک لیست دقیق، کامل و مستند می‌تواند از بسیاری از اختلافات احتمالی جلوگیری کند و مرز شفاف تعهدات سازنده را مشخص سازد.

تهیه لیست متریال باید با دقت فراوان انجام شود. توصیه می‌شود این فهرست به صورت پیوست به قرارداد مشارکت ضمیمه شود و تمامی اقلام با ذکر مشخصات کامل فنی، برند، کشور سازنده و حتی بازه قیمتی در آن درج گردد. برای مثال اگر در قرارداد فقط ذکر شود “شیرآلات ایرانی” ممکن است از برندهای ضعیف و ارزان استفاده شود، اما اگر نوشته شود “شیرآلات برند KWC یا معادل آن با کیفیت مشابه” دیگر جای تفسیر مبهم باقی نمی‌ماند.

یکی دیگر از فواید لیست متریال این است که امکان مقایسه پروژه‌های مختلف را فراهم می‌کند. مالک می‌تواند با در دست داشتن این فهرست، بررسی کند آیا پیشنهاد سازنده ارزش واقعی دارد یا خیر. همچنین، در صورت بروز اختلاف در زمان اجرا، دادگاه‌ها و داوران می‌توانند بر اساس این سند تصمیم‌گیری دقیق‌تری انجام دهند، چون مستندات قرارداد شفاف و قابل استناد هستند.

در مجموع، لیست متریال را می‌توان به عنوان یک ستون فقرات پنهان در قرارداد مشارکت در ساخت دانست. سندی که اگرچه شاید در ابتدا اهمیت آن نادیده گرفته شود، اما در فرآیند اجرا و در پایان کار، نقش تعیین‌کننده‌ای در کیفیت، هزینه و رضایت طرفین ایفا می‌کند. در هر توافق مشارکتی، توصیه می‌شود لیست متریال به‌دقت تهیه شده و با مشورت کارشناسان فنی و حقوقی در قرارداد گنجانده شود تا از بروز مشکلات و اختلافات آینده جلوگیری گردد.